Refereerbijeenkomst GGz Breburg sept 2023

Allergologie, Anesthesiologie, Apotheek, Cardiologie, Chirurgie, Dermatologie, Fertiliteit, Genetica, Geriatrie, Gynaecologie, Huisartsgeneeskunde, Interne geneeskunde, Jeugdartsen, Keel neus en oorheelkunde, Kindergeneeskunde, Klinische chemie, Longgeneeskunde, Maag darm en leverziekte, Mond kaak en aangezichtschirurgie, Neurologie, Neurochirurgie, Oncologie, Oogheelkunde, Orthopedie, Pathologie, Plastische chirurgie, Psychiatrie, Psychologie, Radiologie, Reumatologie, Sociale geneeskunde, Spoedeisende hulp, Sportgeneeskunde, Traumatologie, Urologie, Vaatchirurgie

Sprekers en inhoud

Tijdens deze avond word je door Karin Kleinjan, Gina de Visser, Judith Heidman en Danny de Bakker meegenomen in hun onderzoeksresultaten.

Programma referaten 20 september 2023

Referaat 1: Verplichte zorg thuis – een kwalitatief onderzoek naar cliëntervaringen met ambulante
verplichte zorg door Karin Kleinjan, VIOS, werkzaam bij GGz Breburg ACT team VONK (Eindreferaat)
Vanuit FACT wordt ambulante behandeling geboden aan volwassenen met zorgindicatie Ernstige
Psychiatrische Aandoeningen (EPA). Bij naar schatting 5-10% van deze cliënten blijkt het bieden van
vrijwillige en assertieve zorg onvoldoende. De inzet van verplichte zorg is nodig om het risico op
ernstige schade af te wenden. De afgifte van een zorgmachtiging vervult hierbij een sleutelrol. Zonder
zorgmachtiging is, afgezien van de acute route via een crisismaatregel of voorzetting daarvan,
verplichte zorg niet mogelijk. Deze maatregelen vallen binnen het juridisch kader van de Wet verplichte
geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).
Met de invoering van de Wvggz zijn de termen dwang en drang vervangen door de termen verplichte
zorg en assertieve zorg. Ambulante verplichte zorg is zorg die ondanks verzet van de cliënt in de
thuissituatie wordt toegepast. Uit de eerste wetsevaluatie van de Wvggz komt naar voren dat
onduidelijkheid blijkt over het begrip verzet. Dit geldt ook voor het in de praktijk maken van
onderscheid tussen assertieve zorg en verplichte zorg, bijvoorbeeld in situaties van
‘vrijwillige‘ ambulante depottoedieningen, waarbij, anders dan de wet bedoelt, verbaal verzet van de
cliënt wordt genegeerd. Ook blijkt het bieden van assertieve zorg binnen FACT een grijs gebied.
De wet beoogt ook de rechtspositie van cliënten en diens naasten te verbeteren. Instrumenten voor
zorg op maat worden aangeboden, zoals een plan van aanpak of zorgkaart.
Internationale onderzoeken naar de ervaren impact van gedwongen ambulante behandeling spreken
elkaar tegen. Nationaal is er nog geen onderzoek gedaan naar de ervaringen van cliënten over het
ontvangen van verplichte zorg in de eigen leefomgeving.
Een kwalitatief fenomenologisch onderzoek is uitgevoerd naar ervaringen van cliënten met
zorgindicatie EPA die ambulante verplichte zorg ontvangen vanuit FACT.

Referaat 2: Samen beslissen met Active Recovery Triad cliënten – een kwalitatief onderzoek naar de
ervaringen van cliënten door Gina de Visser, VIOS, werkzaam bij GGz Breburg Centrum Jeugd afdeling
Emotie en Persoonlijkheid (eindreferaat)
Veel mensen met een ernstige psychische aandoening (EPA) ondervinden op meerdere levensgebieden
problemen of beperkingen, waarbij aanzienlijke achterstanden zijn in de lichamelijke gezondheid,
veiligheid, behandeling, arbeid en inkomen. Daarnaast zijn er achterstanden op relationeel vlak en
hebben cliënten en hun naasten vaak samen veel meegemaakt, waardoor de band en het contact
aanzienlijk verminderd of zelfs helemaal verbroken is. Het contact met naasten is echter wel van groot
belang voor het herstel van de cliënt. Vaak werd aangenomen dat herstel niet mogelijk was en dat de
genezing enkel ging over het verminderen van symptomen of het terugkeren naar het functioneren
zoals vroeger. Ter bevordering van dit herstelproces is in 2016 voor de langdurige zorg het ART-model
ontwikkeld en geïmplementeerd door GGz Breburg. De afkorting ‘ART’ staat voor ‘Active Recovery
Triad’, ofwel het actief herstel in de triade. Bij ART gaat het om het samenbrengen van herstelgericht,
triadisch werken en samen beslissen. In de gezondheidszorg bestaat een toenemende aandacht voor
de implementatie van samen beslissen. Bij deze aanpak nemen cliënten in samenspraak met hun
naaste(n) en hulpverleners beslissingen over gezondheids- en behandeldoelen. Uit onderzoek naar
samen beslissen in de ggz blijkt dat deze aanpak, bij een goede toepassing, een gunstige invloed kan
hebben op de betrokkenheid van cliënten bij de behandeling. Doordat cliënten beter zijn geïnformeerd
wordt de cliënttevredenheid verhoogd en worden de behandelafspraken beter nagekomen, hetgeen op
den duur tot betere behandeluitkomsten leidt. Ondanks de veelbelovende onderzoeksresultaten geven
cliënten aan dat samen beslissen in de ggz nog niet op grote schaal wordt uitgevoerd. Dit komt
doordat er veel onduidelijkheid is bij de betrokkenen over wat nodig is bij het samen beslissen. Met
name bij mensen met een EPA speelt dit een rol. Het blijkt dan ook dat het samen beslissen in de
praktijk gecompliceerder ligt dan was gedacht.
Het doel van dit onderzoek was om inzicht te krijgen wat de ervaringen zijn van cliënten van ART met
samen beslissen. Het betreft een kwalitatief onderzoek volgens de thematische analyse, waarbij drie
focusgroep-interviews zijn afgenomen bij in totaal dertien cliënten.

Referaat 3: Gamen en autisme spectrum stoornis bij jongeren door drs. Judith Heidman, GIOS
werkzaam bij GGz Breburg afdeling ontwikkelingsstoornissen Jeugd (eindreferaat)
Gamen is bij veel jongeren onderdeel van hun dagelijks leven. Gamen kan een verrijking zijn in dat het
plezier geeft, samenwerking kan bevorderen. Maar kan ook zorgen voor verminderen van sociale
activiteiten of het uitstellen of negeren van bijvoorbeeld huiswerk of in ernstigere mate tot
verslavingsproblematiek. In de klinische praktijk wordt heel vaak een verband gelegd tussen
kenmerken van autisme en overmatig gamegedrag. In dit onderzoek wordt met behulp van het iBerry
onderzoek van de Erasmus Universiteit onderzocht of er aanwijzingen voor een relatie tussen
kenmerken van autisme en overmatig gamen gevonden kunnen worden.
Referaat 4: Ik wil geen therapie! Een verkennend onderzoek naar de Slapende Honden methode door
drs. Danny de Bakker, GIOS, werkzaam bij GGz Breburg (eindreferaat)
Kindermishandeling is wereldwijd een veelvoorkomend probleem (Stoltenborgh et al., 2015). In de
residentiële jeugdzorg krijgt zelfs 85% van de adolescenten te maken met kindermishandeling (WHO,
2016). Bij velen is sprake (geweest) van chronische, interpersoonlijke traumatisering op jonge leeftijd
binnen het gezin (van der Kolk, 2021, Pellemans et al., 2023). Traumatische ervaringen op jonge
leeftijd hebben een negatief effect op gezondheid/welzijn en maatschappelijk functioneren op
volwassen leeftijd en kunnen leiden tot hoge kosten voor de samenleving vanwege een grote druk op
de gezondheidszorg en ongezondere levensstijl (Felliti et al., 1998). Een groot deel van deze jongeren
lukt het echter niet om behandeling aan te gaan (Struik, 2021), waardoor de klachten in stand blijven
of erger worden (Smith et al., 2019). De Slapende Honden methode is een gefaseerd behandelmodel
ontwikkeld om deze jongeren toe te leiden naar traumaverwerking (Struik, 2021)

Het programma
17.55 uur Opening door voorzitter
18.00 -20.00 uur Referaten
20.05 uur Afsluiting door voorzitter

Accreditatie
Voor de referaten is accreditatie aangevraagd bij de NVvP, NvP, FGzPt, het Register Verpleegkundig
Specialisten en SRVB voor vaktherapeuten

Organisatie Commissie

Dhr. R van Dijk, A-opleider/psychiater
Mw. A. van den Broek, P-opleider/klinisch psycholoog
Mw. F. Dirkx, Opleider GGZ VS /verpleegkundig specialist
Mw. K. van Loon, beleidsmedewerker
Mw. W. Verhagen, coördinator Training en Ontwikkeling

Doelgroepen
Psychiaters (i.o.), psychologen (i.o.), verpleegkundig specialisten (i.o.), vak therapeuten
Uiteraard zijn ook andere geïnteresseerden welkom.

Voor informatie: Wendy Verhagen, bereikbaar maandag t/m vrijdag
Breburgacademieggz@ggzbreburg.nl